Norðurskautið á Plíósen

Eitt af því sem loftslagsvísindamenn skoða til að átta sig á mögulegum afleiðingum aukinnar losunar CO2 af mannavöldum, er hvaða áhrif samskonar styrkur CO2 hafði á loftslag til forna. 

Líklegt er talið að svona myndir verði sjaldgæfar í framtíðinni.

.

Nú hafa vísindamenn reiknað út fornhitastig fyrir Norðurskautið á Plíósen (tímabil fyrir 2,6-5,3 milljónum ára), en þá var styrkur CO2 sambærilegur og það er nú (um 390 ppm). Hnattrænn hiti er talin hafa verið um 2-3 °C hærri en nú, en þetta er tímabilið áður en ísöld hófst. Það sem kom í ljós er að hitastig á Norðurskautinu virðist hafa verið mun hærra en áður hefur verið áætlað. Vísindamennirnir rannsökuðu sirka 4 milljón ára gömul mósýni frá Ellesmere eyju, til að kanna hvert hitastigið var þegar mórinn myndaðist. 

Notaðar voru þrjár viðurkenndar aðferðir við að meta hitastig til forna, þ.e. efnafræði snefilefna í mónum, samsætumælingar í trjáhringjum og gerð steingerðra planta í mónum.  Niðurstaðan er sú að á þessum stað var að meðalhitastig ársins á þessum stað og tíma var um -0,5°C, sem er um 19°C heitara en í dag – mun meira en tölvulíkön hafa bent til.

Vísindamennirnir benda á að það gæti tekið aldir fyrir hitastig Norðurskautsins að ná samskonar hæðum í hita – en að þetta sé góð vísbending um hvert stefnir á Norðurskautinu við núverandi losun CO2 út í andrúmsloftið.

Heimildir og ítarefni

Greinina má finna hér: Ballantyne o.fl. 2010 – Significantly warmer Arctic surface temperatures during the Pliocene indicated by multiple independent proxies

Skemmtileg bloggfærsla þar sem meðal annars er fjallað um þessa rannsókn, má finna hér: Obsessing over ice cover

Tengdar færslur á loftslag.is 

• Stormar fortíðar sýna vindasama framtíð
• CO2 – áhrifamesti stjórntakkinn
• Hafíslaust yfir sumartímann fyrir 3,3-3 milljón árum
• Spár um lágmarksútbreiðslu hafíss í ár
• Norðurskautsmögnunin

Fellibylir á Atlantshafi 2010

Það var viðbúið að þessi staða kæmi upp á einhverjum tímapunkti í sumar. Við skrifuðum um horfur samkvæmt NOAA fyrr í sumar á loftslag.is (sjá Fellibylir á Atlantshafi 2010):

NOAA hefur gefið út spá fyrir fellibyljatímabilið í Atlantshafi. Tímabilið er skilgreint þannig að það byrjar 1. júní og er um 6 mánuðir að lengd. Það má gera ráð fyrir því að hámark tímabilsins sé í ágúst til október, þar sem stærstu og flestu fellibylirnir ná yfirleitt landi. Hjá NOAA er  tekið fram að þrátt fyrir þessa og aðrar spár þá þurfi ekki nema einn fellibyl á ákveðið svæði til að valda miklum búsifjum. Þ.a.l. brýna þeir fyrir íbúum á þeim svæðum sem eru þekkt fellibyljasvæði að mikilvægt er að undirbúa sig fyrir öll fellibyljatímabil og vera reiðubúin því að það geti komið fellibylir, hvernig sem spáin er.

Yfirlit yfir tímabilið

NOAA telur að það séu 85% líkur á því að fellibyljatímabilið 2010 verði yfir meðallagi. U.þ.b. 10% möguleiki er að tímabilið verði nærri meðallagi og um 5% möguleiki á að það verði undir meðallagi. Svæðið sem spáin nær til er Norður Atlantshaf, Karíbahafið og Mexíkóflói.

Þessar horfur endurspegla ástand í Atlantshafinu sem getur leitt til meiri fellibyljavirkni þar. Þessar væntingar eru byggðar á spám varðandi þrjá þætti loftslags á svæðinu, sem hafa stuðlað að aukinni tíðni fellibylja í sögulegu samhengi. Þessir þrír þættir eru: 1) hitabeltis fjöl-áratuga merkið (e. tropical multi-decadal signal), sem hefur verið áhrifavaldur á tímabilum með mörgum fellibyljum, 2) óvenjulega hátt hitastig sjávar í Atlantshafinu við hitabeltið og í Karíbahafinu og 3) annað hvort ENSO-hlutlaust eða La Nina áhrif í Kyrrahafinu, með meiri líkum á La Nina áhrifum.

Mynd af hugsanlegum aðstæðum í Atlantshafi í ágúst til október 2010

. 

Ástand líkt því sem það er í ár hefur í sögulegu samhengi orðið þess valdandi að fellibyljatímabil í Atlantshafinu hafa verið mjög virk. Tímabilið í ár gæti því orðið eitt það virkasta miðað við virk tímabil frá 1995. Ef 2010 nær efri mörkum spár NOAA, þá gæti tímabilið orðið eitt það virkasta hingað til.

NOAA reiknar með því að það séu 70% líkur á eftirfarandi virkni geti orðið:

• 14 til 23 stormar sem fá nafn (mestur vindhraði meiri en 62 km/klst), þar með talið:
• 8 til 14 fellibylir (með mesta vindhraða 119 km/klst eða meiri), þar af:
• 3 til 7 gætu orðið að stórum fellibyljum (sem lenda í flokkun 3, 4 eða 5; vindhraði minnst 178 km/klst)

Óvissa

1. Spár varðandi El Nino og La Nina (einnig kallað ENSO) áhrifa er vísindaleg áskorun.
2. Margir möguleikar eru á því hvernig stormar með nafni og fellibylir geta orðið til miðað við sömu forsendur. T.d. er ekki hægt að vita með vissu hvort að það komi margir veikir stormar sem standa í stuttan tíma hver eða hvort að þeir verði fáir og sterkari.
3. Spálíkön hafa ákveðnar takmarkanir varðandi hámark tímabilsins í ágúst til október, sérstaklega spár gerðar þetta snemma.
4. Veðurmynstur, sem eru ófyrirsjáanleg á árstíðaskalanum, geta stundum þróast og varað vikum eða mánuðum saman og haft áhrif á fellibyljavirknina.

Miðað við þessar spár þá má jafnvel búast við meiri virkni fellibylja í ár, meiri líkum á virkni yfir meðallagi og hugsanlega mjög virku tímabili. Að sama skapi þá spáir NOAA minni virkni fellibylja í austanverðu Kyrrahafínu, sjá hér.

Heimildir:

• NOAA: 2010 Atlantic Hurricane Season Outlook
• NOAA Expecgts Busy Atlantic Hurricane Season
• NOAA Predicts Below Normal Eastern Pacific Hurricane Season

Tengt efni á loftslag.is:

• Hitastig apríl 2010 á heimsvísu
• NASA | Heitasta 12 mánaða tímabilið
• Hitahorfur fyrir árið 2010

Mexíkóflói rýmdur

Varla hvirfilbylur

Líklega hafa þýðendur á mbl.is orðið fótaskortur á tungunni í fréttinni sem hér er tengt við og líklega er átt við að fellibylur hafi gengið á land í Kína. En svo þetta sé ekki upplýsingalaust tuð, þá er hér frétt um fellibyli framtíðar - áður birt á loftslag.is (sjá Stormar fortíðar sýna vindasama framtíð):

Í nýrri grein, sem birtist í Nature í síðustu viku, er sagt frá rannsókn sem bendir til mun meiri tíðni fellibylja á Plíósen (sem varði frá 5,3-2,6 milljónum ára) en nú- sem leiddi til stöðugs El Nino ástands. Talið er að niðurstaðan geti haft ákveðið forspárgildi hvað framtíðina varðar, miðað við spár um hitastig framtíðar.

Vísindamennirnir notuðu fellibyli og loftslagslíkön til að áætla tíðni og dreifingu fellibylja á Plíósen – en þá var hitastig allt að 4°C hærra en það er í dag. Útkoman var sú að það var tvisvar sinnum fleiri fellibylir á því tímabili en í dag, að þeir entust tveimur til þremur dögum lengur að meðaltali og ólíkt því sem er í dag, þá mynduðust þeir um allt Kyrrahafið.

Myndin sýnir braut fellibylja út frá SDSM - líkani. (a) Loftslag eins og það er í dag (b) á Pliósen. Litir benda til styrks fellibyljanna - venjuleg hitabeltislægð (bláar línur) til fellibyls að styrk 5 (rauðar línur). Brautirnar sýna tveggja ára tímabil hvor á meðaltali 10 þúsund keyrslna úr líkaninu. Smella á mynd til að stækka.

Líkindin á milli Plíósens og þess hitastigs sem líklegt er að verði í framtíðinni, gerir það að verkum að vísindamenn leita meir og meir í að skoða aðstæður þær sem voru þá. Við þessa rannsókn þá komust vísindamennirnir einnig að því að það myndaðist magnandi svörun á milli fellibylja og hringferlis sjávarstrauma í Kyrrahafinu sem útskýrir aukningu í tíðni storma og virðist hafa myndað stöðugt El Nino ástand.

Í dag þá streymir kaldur sjór frá ströndum Kaliforníu og Chile og um svæði fellibyljamyndana við miðbaug – þannig að köld tunga teygir sig í vestur frá ströndum Suður Ameríku. Á Plíósen þá náði þessi tunga ekki að myndast vegna fellibyljanna, sem að blönduðu kalda sjónum við hlýrri sjó. Þessi hlýindi við miðbauginn leiddu til breytinga í andrúmsloftinu sem myndaði fleiri fellibyli  – og magnandi svörun hélt þessu ferli gangandi.

Vísindamennirnir vara þó við því að það sem var að gerast á Plíósen þurfi ekki endilega að gerast í framtíðinni – enda spá flestir því að líklegra sé að í framtíðinni verði færri en sterkari fellibylir (sjá t.d. fréttina Tíðni sterkra storma í Atlantshafi). Eitt er víst að hvort heldur sé réttara, þá má búast við vindasamari framtíð ef hlýnun heldur áfram.

Heimildir

Greinin birtist í tímaritinu Nature (áskrift nauðsyn): Tropical cyclones and permanent El Niño in the early Pliocene epoch

Greinina má lesa í handritsformi hér: Tropical cyclones and permanent El Niño in the Early Pliocene

Fellibylur gekk á land í Kína

Eru loftslagsvísindin trúarbrögð?

Ein af mýtunum af mýtusíðunni endurbirt hér sem bloggfærsla.

Það hefur stundum borið á því að fólk afneitar vísindum og kalli þau trúarbrögð. Þetta á t.d. við þegar fólk er á þeirri skoðun að vísindamenn viti ekki sínu viti. Þetta á stundum við þegar talað er um loftslagsbreytingar, þá kemur stundum klausan “þetta eru bara trúarbrögð”. Þarna virðist vera sem fólk sem að öðru leiti er skynsamt, ákveði að vísindin geti á einhvern hátt verið beintengd trúarbrögðum, eða það að taka mark á vísindamönnum hafi eitthvað með trúarbrögð að gera. Lítum nánar á örfáar skilgreiningar á þessum hugtökum.

Trúarbrögð: “trú á tiltekinn guð (tiltekna guði eða goðmögn), guðsdýrkun samkvæmt ákveðnu hugmyndakerfi” (tekið úr veforðabók, íslensk orðabók, snara.is); önnur skilgreining “er trú á yfirnáttúrulegar verur, guði eða dýrlinga ásamt siðfræði, venjum og jafnvel stofnunum tengdum trúnni.” (tekið af Wikipedia, íslenska útgáfan, sjá hér).

Vísindi: “athuganir, rannsóknir gerðar á kerfisbundinn, óhlutdrægan, raunsæjan hátt til að afla þekkingar” (tekið úr veforðabók, íslensk orðabók, snara.is)

Vísindaleg aðferð: “aðferðafræði ber að leggja mikla áherslu á að athuganir séu hlutlægar og að aðrir vísindamenn geti sannreynt niðurstöðurnar, og að rannsóknir skuli miðast við að sannreyna afleiðingar sem hægt er að leiða út af kenningum.” (sjá wikipedia)

Kenning: “er sett fram af þeim sem framkvæmdi tilraunina og fer hún eftir niðurstöðunum úr henni. Hverjar sem niðurstöðurnar verða, þá er hægt að setja fram kenningu um það sem prófað var. Þegar kenning er mynduð þarf að fylgja lýsing á öllu ferlinu ásamt þeim rannsóknargögnum sem leiddu til niðurstöðunnar svo að aðrir geti staðfest eða afsannað kenningu. Í heimi vísindanna er ekkert sem telst algerlega sannað og byggist allt á því sem að menn vita best á hverjum tíma.” (sjá wikipedia)

Samkvæmt þessu þá eru vísindalegar aðferðir og kenningar ósamrýmanlegar við trúarbrögð. Trúarbrögð eru guðsdýrkun eða trú á yfirnáttúrulegar verur samkvæmt ákveðnu hugmyndakerfi, vísindi aftur á móti eru athuganir, rannsóknir framkvæmdar á óhlutdrægan hátt, til að afla þekkingar. Kenningar sem fram eru settar samkvæmt vísindalegum aðferðum með, athugunum, tilgátum og tilraunum hljóta að vera það sem við byggjum vitneskju okkar á, um t.d. loftslagsbreytingar og í fleiri greinum, m.a. náttúruvísindum. T.d. eru afstæðiskenningin ogþróunnarkenning Darwins, kenningar sem við notum við útskýringu á ákveðnum fyrirbærum. Eins og fram kemur hér að ofan, þá er í heimi vísindanna ekkert sem telst algerlega sannað, heldur byggjast vísindin á því sem menn vita best á hverjum tíma. Það sama á við um kenningar um loftslagsbreytingar.

Kenningin um að aukning gróðurhúsalofttegunda í andrúmsloftinu valdi hækkandi hitastigi er sú besta sem við höfum í augnablikinu til að útskýra þá hitastigshækkun sem orðið hefur í heiminum síðustu áratugi. Í raun hafa vísindamenn komið fram með að það séu mjög miklar líkur (yfir 90% líkur) á því að aukning gróðurhúsalofttegunda hafi valdið þeirri hækkun hitastigs sem orðið hefur síðustu áratugi. Þetta verða að teljast tiltölulega afgerandi ályktanir hjá vísindamönnum og okkur ber að taka þær alvarlega. Þetta snýst ekki um trúarbrögð heldur vísindalegar rannsóknir og niðurstöður.

Í þessu sambandi eru margar lausnir viðraðar og persónulega hef ég trú á því að okkur takist að finna lausnir sem hægt verður að nota til lausnar þessa vandamáls. Ég hef trú á því að við manneskjurnar séum nógu vitibornar til að sjá alvöru málsins og taka skref í átt til þess að finna lausnir. Látum ekki tilgátur afneitunarsinna um að vísindi séu einhverskonar trúarbrögð, flækjast fyrir þeim nauðsynlegu ákvörðunum sem taka þarf.

“The world is a dangerous place, not because of those who do evil, but because of those who look on and do nothing.” Albert Einstein

Tengt efni á loftslag.is:

• Mýtusíðan
• Lausnir og mótvægisaðgerðir
• Efasemdir eða afneitun
• Tag – Afneitun

Er hafís Norðurskautsins að jafna sig?

Röksemdir efasemdamanna…

Ef fylgst er með útbreiðslu hafíss undanfarið ár, þá sjást óvenjulegar sveiflur og að hafísinn hefur náð normal útbreiðslu nokkrum sinnum. Það er greinilegt að hafísinn er að jafna sig á Norðurskautinu. 

Það sem vísindin segja…

Útbreiðsla hafíss segir okkur hvert ástandið á hafísnum er við yfirborð sjávar, en ekki þar undir. Hafís Norðurskautsins hefur stöðugt verið að þynnast og jafnvel síðustu tvö ár á meðan útbreiðslan hefur aukist lítillega. Af því leiðir að heildar magn hafíss á Norðurskautinu árið 2008 og 2009 er það minnsta frá upphafi mælinga.

Yfirleitt þegar fólk talar um ástand hafíssins á Norðurskautinu, þá er það að tala um hafísútbreiðslu. Þar er átt við yfirborð sjávar þar sem að minnsta kosti er einhver hafís (yfirleitt er miðað við að það þurfi að vera yfir 15% hafís). Útbreiðsla hafíss sveiflast mikið í takt við árstíðirnar – er hafís bráðnar á sumrin og nær lágmarki í útbreiðslu í september og frýs síðan aftur á veturna með hámarksútbreiðslu í mars. Hitastig er aðalþátturinn sem keyrir áfram breytingar í útbreiðslu hafíss – en aðrir þættir eins og vindar og skýjahula hafa þó sín áhrif þó í minna mæli. Útbreiðsla hafíss hefur verið á stöðugu undanhaldi síðastliðna áratugi og árið 2007 varð útbreiðslan minnst vegnamargra ólíkra þátta.

Mynd 1: Háfísútbreiðsla Norðurskautsins frá 1953 fram til byrjun árs 2010.

Útbreiðsla hafíss gefur okkur ákveðnar upplýsingar um ástand hafíss, en það er þó takmörkunum háð. Útbreiðslan segir okkur hvert ástandið er í yfirborði sjávar, en ekki meir en það. Mun betri upplýsingar fást með því að mæla heildar magn hafíss – þ.e. rúmmál hans. Gervihnattagögn þar sem mælt er yfirborð hafíss með radarmælingum (Giles 2008) og með hjálp leysigeisla (Kwok 2009), sýna að hafís Norðurskautsins hefur verið að þynnast, jafnvel árin eftir lágmarkið 2007, þegar útbreiðslan segir okkur að hafísinn hafi verið smátt og smátt að aukast. Þannig að þótt sumir haldi því fram að hafísinn á Norðurskautinu sé að jafna sig eftir 2007, þá var heildarrúmmál hafíssins árið 2008 og 2009 það lægsta frá því mælingar hófust (Maslowski 2010, Tschudi 2010).

Mynd 2: Samfellt uppfært rúmmál hafíss á Norðurskautinu Polar Ice Center.

Þeir sem halda því fram að hafís Norðurskautsins sé að jafna sig eru fjarri lagi. Sem dæmi þá var rúmmál hafíssins á Norðurskautinu í mars 2010 um 20.300 km³ – eða lægsta mars gildi yfir tímabilið 1979-2010.

Tengt efni á loftslag.is:

• Síðbúið vetrarhámark hafíssins á norðurhveli
• Tag – Hafís
• Spár um lágmarksútbreiðslu hafíss í ár
• Hafís | Júní 2010

Hitastig | Júní 2010

Helstu atriðið varðandi hitastig júnímánaðar á heimsvísu

• Sameinað hitastig fyrir bæði land og haf fyrir júní 2010 var það heitasta samkvæmt skráningum, með hitafráviki upp á 0,68°C yfir meðalhitastigi 20. aldarinnar (15,5°C). Fyrra met fyrir júnímánuð var sett árið 2005.
• Júní 2010 var fjórði mánuðurinn í röð sem náði því að vera heitastur samkvæmt skráningum (mars, apríl ogmaí 2010 voru það einnig). Þetta var 304. mánuðurinn í röð sem nær hitastigi yfir meðalhitastig 20. aldar. Síðast þegar hitastig mánaðar var undir meðalhitastiginu var í febrúar 1985.
• Hitastig á landi á heimsvísu fyrir júnímánuð 2010 var það heitasta samkvæmt skáningum, með hitafrávik upp á 1,07°C yfir meðaltali 20. aldar.
• Fyrir 3. mánaða tímabilið apríl-júní 2010, var sameinað hitastig fyrir land og haf og einungis landhitastigið það heitasta fyrir tímabilið. 3. mánaða tímabilið (apr.-jún) var einnig það næst heitasta þegar hitastig hafsins er einungis tekið, á eftir sama tímabili 1998.
• Þetta var heitasti júní og tímabilið apríl-júní fyrir Norðurhvelið í heild og fyrir landssvæði á Norðurhvelinu samkvæmt skráningu.
• Sameinað hitastig fyrir bæði land og haf fyrir tímabilið janúar til júní 2010 var það heitasta samkvæmt skráningum. Hitastigið fyrir janúar til júní fyrir landssvæðin var það næst heitasta, á eftir 2007. Hitastig hafsins var það næst heitasta fyrir tímabilið, á eftir 1998.
• Hitafrávik yfirborðs sjávar (SST – sea surface temperature) í Kyrrahafi hélt áfram að lækka í júní 2010. El Nino ástandið hætti í maí 2010 og samkvæmt Loftslags spámiðstöð NOAA er líklegt að La Nina ástand taki við á Norðurhvelinu sumarið 2010.

Júní 2010

Helstu atriði sýnd á myndum og gröfum, bæði fyrir mánuðinn júní og tímabilið janúar – júní.

 Til að sjá fleiri myndir og gröf tengda færslunni sjá; Hitastig | Júní 2010

Heimildir og annað efni af loftslag.is:

• Hitastig | Maí 2010
• Hitastig apríl 2010 á heimsvísu
• Hitastig mars 2010 á heimsvísu
• Hitastig febrúar 2010 á heimsvísu
• Hitastig janúar 2010 á heimsvísu
• NASA | Heitasta 12 mánaða tímabilið
• Hitastig árið 2009
• NOAA – maí 2010
• Tag – Hitastig
• Helstu sönnunargögn

Loftslagsbreytingar og áhrif manna

Hér undir má lesa færslu af loftslag.is frá því í mars.

Nýleg yfirlitsgrein frá Bresku Veðurstofunnni um loftslagsrannsóknir, staðfestir að Jörðin er að breytast hratt og að losun gróðurhúsalofttegunda frá mönnum sé mjög líklega ástæða þeirra breytinga. Langtíma breytingar í loftslagskerfum hafa fundist um allan hnöttinn, frá færslu í úrkomumunstri og í minnkandi hafís Norðurskautsins. Breytingarnar fylgja munstri sem búist var við af loftslagsbreytingum af mannavöldum – sem styrkir enn frekar að athafnir manna séu að hafa áhrif á loftslag.

Í yfirlitsgreininni var farið yfir stöðu og framgang loftslagsvísinda frá síðustu IPCC skýrslu (AR4) sem gefin var úr árið 2007.  Háþróuðum mælingar- og eiginleikaaðferðum (e. detection and attribution’ methods) voru notaðar til að bera kennsl á langtíma breytingar í loftslagi og síðan athugað:

Hvort þessar breytingar væru vegna náttúrulegs breytileika – t.d. vegna breytinga í orku frá Sólinni, vegna eldvirkni eða vegna náttúrulegra hringrása eins og El Nino? Ef ekki, hvort það væru vísbendingar fyrir því að athafnir manna væri orsökin? 

Niðurstöðurnar sýna að loftslagskerfið er að breytast á margan hátt og fylgir því munstri sem spáð hefur verið með loftslagslíkönum. Eina sennilega útskýringin er sú að breytingarnar séu vegna athafna manna, þar á meðal vegna losunar manna á gróðurhúsalofttegundum.

Peter Stott, hjá Bresku Veðurstofunni segir: “Nýlegar framfarir í mæligögnum og hvernig þau hafa verið greind, gefa okkur betri yfirsýn yfir loftslagskerfin en nokkurn tíma áður. Það hefur gefið okkur tækifæri til að bera kennsl á breytingum í loftslaginu og að greiða flækju náttúrulegs breytileika frá heildarmyndinni. Vísindin sýna samkvæma mynd af hnattrænum breytingum sem hafa greinileg fingraför losunar gróðurhúsalofttegunda af mannavöldum. Einnig sýna gögnin að loftslagsbreytingar eru komin fram úr breytingum í hitastigi – þær breytingar eru nú sýnileg um allt loftslagskerfið og í öllum krókum og kimum Jarðarinnar. Loftslagið er að breytast og það er mjög líklegt að athafnir manna séu orsökin.”

Það eru einnig vísbendingar um að breytingar í úrkomu séu að gerast hraðar en búist var við. Þetta þarf að skoða betur, til að skilja ástæður þess og hvort þetta bendi til að breytingar í framtíðinni gætu orðið meiri en loftslagslíkön spá fyrir.

Nokkrar breytingar

• Hiastig eykst – hnattrænt hitastig jarðar hefur aukist um 0,75 °C á síðustu 100 árum og áratugurinn 2000-2009 var sá heitasti í sögu mælinga. Áhrif manna finnst á öllum meginlöndunum.
• Breytingar í úrkomumunstri – á blautari svæðum Jarðar (þ.e. á svæðum á mið og háum breiddargráðum Norðuhvels og hitabeltinu) er úrkoma almennt að aukast á meðan þurrari svæði fá minni úrkomu.
• Raki – yfirborðs- og gervihnattamælingar sýna að raki í lofthjúpnum hefur aukist síðastliðin 20-30 ár. Þessi aukning eykur vatnsmagn sem getur fallið við úrhellisrigningar, sem skapar flóðahættu.
•  Hiti sjávar – mæld hefur verið aukning í hitastigi sjávar síðast liðin 50 ár í Altantshafinu, Kyrrahafin og Indlandshafi. Þessi aukning er ekki hægt að tengja við breytingar í sólvirkni, eldvirkni eða breytingum í sjávarstraumum, líkt og El Nino.
• Selta – Atlantshafið er saltara á heittempruðum breiddargáðum. Það er vegna aukinnar uppgufunar úr hafinu vegna aukins hita. Til langs tíma þá er búist við að hafssvæði á hærri breiddargráðum verði minna sölt vegna bráðnuna jökla og jökulbreiða og meiri úrkomu.
• Hafís – útbreiðsla hafíss við sumarlágmark á Norðurskautinu er að minnka um 600 þúsund ferkílómetra á áratug, sem er svæði svipað að flatarmáli og Madagaskar [6 sinnum flatarmál Íslands]. Þó það sé breytileiki frá ári til árs, þá er langtímaleitnin í þá átt að ekki er hægt að útskýra það án athafna manna.
• Suðurskautið – það hefur orðið smávægileg aukning í hafís Suðurskautsins frá því gervihnattamælingar hófust árið 1978. Þessi breyting er í samræmi við sameiginleg áhrif af aukningu í gróðurhúsalofttegundum og minnkandi ósonlags. Þau áhrif valda því að hafís eykst á sumum svæðum, t.d. Rosshafi og minnkar á öðrum svæðum, t.d. Amundsen-Bellingshausenhafi.

Tengt efni af loftslag.is:

• Hitahorfur fyrir árið 2010
• NASA | Heitasta 12 mánaða tímabilið
• Hitastig árið 2009

Heimildir og ítarefni

Greinina má finna í tímaritinu Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change (áskrift): Detection and attribution of climate change: a regional perspective

Fréttatilkynning Bresku Veðurstofunnar – Met Office, má finna hér: Climate change and human influence

Heitasti júní frá upphafi mælinga

Styðjum prófessor John Abraham

Prófessor John Abraham, sá er hrakti málflutning Lord Monckton varðandi loftslagsmál í glærusýningu hefur nú lent í stormi Monckton o.fl. aðila. Abraham tók fullyrðingar Lord Monckton varðandi loftslagsmál og skoðaði þær í kjölin, með það fyrir augum að sjá hvort gögnin sem hann vitnaði í væru rétt og hvort eitthvað væri til í því sem Monckton heldur fram um loftslagsmál. Við mælum með glærusýningu Abraham – sem er virkilega afhjúpandi hvað varðar rökleysur Moncktons, (sjá nánar Abraham á móti Monckton). Í kjölfarið hefur Monckton svarað fyrir sig, bæði í einhverskonar skýrslu sem hann gaf út og á heimasíðu Anthony Watts (sem er þekktur “efasemdarmaður”). Hann virðist ekki ætla að fara þá leið að vera málefnalegur, heldur ræðst hann að manninum og stofnun þeirri sem hann vinnur við, Háskólann í St Thomas, Minnesota. Í pistli á heimasíðu Watts, gefur hann upp netfang Dennis J. Dease sem er yfirmaður við háskólann í St. Thomas og biður lesendur um að þrýsta á að kynning Abraham verði fjarlægð. Þessi aðferðafræði með að gefa upp netfang til þúsunda lesenda og þannig reyna að hafa áhrif á yfirvöld skólans þykir mörgum ekki mjög heiðarleg og hefur því verið gerð einhverskonar undirskriftarsöfnun til styrktar John Abraham. Á heimasíðu Hot-Topic er hægt að lesa nánar um þetta og skrifa undir í athugasemdir, síðan í gær hafa yfir 700 skrifað undir, sjá nánar Support John Abraham. Einnig hefur Facebook verið virkjuð til hins sama, sjáPrawngate: Support John Abraham against Monckton’s bullying. Sá er þetta skrifar hefur tekið þátt á báðum stöðum og langar að hvetja lesendur hér til hins sama.

Tengdar færslur á loftslag.is

• Abraham á móti Monckton
• Hrakningar Lord Monckton – 1. hluti
• Hrakningar Lord Monckton – 2. hluti
• Hvað er rangt við þetta graf?
• Rökleysur loftslagsumræðunnar

Stuðningssíður:

• Support John Abraham
• Prawngate: Support John Abraham against Monckton’s bullying

Góðar fréttir

Það eru góðar fréttir ef stefnt verður að meiri samdrætti á losun gróðurhúsalofttegunda í framtíðinni. Vonandi verður eitthvað úr  þessum háleitu markmiðum. 

Koldíoxíð er aðal gróðurhúsalofttegundin sem losuð er vegna athafna mannsins. Hlutfall koldíoxíðs í andrúmsloftinu er mælt í hlutum á hverja milljón (ppm, parts per million). Hlutfallið var 280 ppm fyrir iðnbyltinguna en er nú komið í u.þ.b. 390 ppm. Þegar búið er að bæta áhrifum annarra gróðurhúsalofttegunda eins og t.d. metans, þá er hægt að reikna sig fram að svokölluðum jafngildings áhrifum, sem eru sambærileg við koldíoxíðsáhrifinn (allir þættir lagðir saman), þá eru áhrifin á við um 440 ppm af koldíoxíði í lofthjúpnum.

Sjá nánar, Aðal gróðurhúsalofttegundin

Það hafa ýmsir möguleikar verið viðraðir sem mögulegar lausnir við loftslagsvandanum. Hægt er að skipta mótvægisaðgerðunum (lausnunum) í þrjá hluta. Í fyrsta lagi eru lausnir sem stuðla að minni losun gróðurhúsalofttegunda,  svo er það kolefnisbinding og í þriðja lagi eru það loftslagsverkfræðilegar (geoengineering) aðferðir sem snúa að því að kæla jörðina. 

Sjá nánar,  Lausnir og mótvægisaðgerðir

Tengt efni á loftslag.is:

• Þróun styrks koldíoxíðs í andrúmsloftinu
• Árleg losun koldíoxíðs af mannavöldum
• Hvað er Cap and Trade ?
• Um loftslagsfræðin
• Ákvarðanafælni – nokkrar mögulegar ástæður

 

Hvetja til meiri samdráttar í losun

Athyglisverð myndbönd

Okkur langar að minnast á 3 myndbönd sem að við höfum birt nýlega á loftslag.is. Myndböndin eru með ólíka nálgun við efnið og athyglisverð hvert á sinn hátt.

- - - 

Fyrst er það myndband frá Greenman3610 (Peter Sinclair) sem að þessu sinni er á öðrum nótum en venjulega. Yfirleitt eru myndbönd hans nokkuð kaldhæðin og mjög gagnrýnin á afneitunariðnaðinn. Í þessu myndbandi skoðar hann hinsvegar hvernig þjóðaröryggismál eru tengd loftslagsmálunum. Bandaríkjaher hefur m.a. skoðað hugsanlegar afleiðingar fyrir þjóðaröryggismál í tengslum við loftslagsbreytingar eins og þær sem spár gera ráð fyrir í framtíðinni. Sérfræðingar þeirra skoðuðu m.a. leitnina og hvað hún segði okkur. Fróðlegur vinkill, sem getur þó verið ógnvekjandi á köflum. 

Sjá má myndbandið á loftslag.is - Loftslagsbreytingar og þjóðaröryggismál 

- - -  

Næst koma léttar vangaveltur frá David Mitchell um loftslagsbreytingar. Mitchell er annar helmingur gamanþáttanna Mitchell and Webb, sem einhverjir kunna að kannast við. 

Sjá má myndbandið á loftslag.is - David Mitchell fjallar um loftslagsbreytingar  

- - - 

Að lokum er viðtal við Naomi Oreskes, sem er rithöfundur og prófessor í sögu og vísindafræðum við Kalíforníu Háskóla, San Diego. Hún ræðir stuttlega um efni bókar sinnar, Merchants of Doubt: How a Handful of Scientist Obscure the Truth about Climate Change. Þessi bók hefur fengið ágæta dóma og hefur sá sem þetta ritar hug á að nálgast hana við tækifæri. Við höfum áður sýnt myndband með henni, frá fyrirlestri sem hún flutti fyrr í vor, sjá hér.

Sjá má myndbandið á loftslag.is - Kaupmenn vafans