Fellibylir á Atlantshafi 2010

NOAA hefur gefið út spá fyrir fellibyljatímabilið í Atlantshafi. Tímabilið er skilgreint þannig að það byrjar 1. júní og er um 6 mánuðir að lengd. Það má gera ráð fyrir því að hámark tímabilsins sé í ágúst til október, þar sem stærstu og flestu fellibylirnir ná yfirleitt landi. Hjá NOAA er  tekið fram að þrátt fyrir þessa og aðrar spár þá þurfi ekki nema einn fellibyl á ákveðið svæði til að valda miklum búsifjum. Þ.a.l. brýna þeir fyrir íbúum á þeim svæðum sem eru þekkt fellibyljasvæði að mikilvægt er að undirbúa sig fyrir öll fellibyljatímabil og vera reiðubúin því að það geti komið fellibylir, hvernig sem spáin er.

Yfirlit yfir tímabilið

NOAA telur að það séu 85% líkur á því að fellibyljatímabilið 2010 verði yfir meðallagi. U.þ.b. 10% möguleiki er að tímabilið verði nærri meðallagi og um 5% möguleiki á að það verði undir meðallagi. Svæðið sem spáin nær til er Norður Atlantshaf, Karíbahafið og Mexíkóflói.

Þessar horfur endurspegla ástand í Atlantshafinu sem getur leitt til meiri fellibyljavirkni þar. Þessar væntingar eru byggðar á spám varðandi þrjá þætti loftslags á svæðinu, sem hafa stuðlað að aukinni tíðni fellibylja í sögulegu samhengi. Þessir þrír þættir eru: 1) hitabeltis fjöl-áratuga merkið (e. tropical multi-decadal signal), sem hefur verið áhrifavaldur á tímabilum með mörgum fellibyljum, 2) óvenjulega hátt hitastig sjávar í Atlantshafinu við hitabeltið og í Karíbahafinu og 3) annað hvort ENSO-hlutlaust eða La Nina áhrif í Kyrrahafinu, með meiri líkum á La Nina áhrifum.

Mynd af hugsanlegum aðstæðum í Atlantshafi í ágúst til október 2010

Ástand líkt því sem það er í ár hefur í sögulegu samhengi orðið þess valdandi að fellibyljatímabil í Atlantshafinu hafa verið mjög virk. Tímabilið í ár gæti því orðið eitt það virkasta miðað við virk tímabil frá 1995. Ef 2010 nær efri mörkum spár NOAA, þá gæti tímabilið orðið eitt það virkasta hingað til.

NOAA reiknar með því að það séu 70% líkur á eftirfarandi virkni geti orðið:

• 14 til 23 stormar sem fá nafn (mestur vindhraði meiri en 62 km/klst), þar með talið:
• 8 til 14 fellibylir (með mesta vindhraða 119 km/klst eða meiri), þar af:
• 3 til 7 gætu orðið að stórum fellibyljum (sem lenda í flokkun 3, 4 eða 5; vindhraði minnst 178 km/klst)

Óvissa

1. Spár varðandi El Nino og La Nina (einnig kallað ENSO) áhrifa er vísindaleg áskorun.
2. Margir möguleikar eru á því hvernig stormar með nafni og fellibylir geta orðið til miðað við sömu forsendur. T.d. er ekki hægt að vita með vissu hvort að það komi margir veikir stormar sem standa í stuttan tíma hver eða hvort að þeir verði fáir og sterkari.
3. Spálíkön hafa ákveðnar takmarkanir varðandi hámark tímabilsins í ágúst til október, sérstaklega spár gerðar þetta snemma.
4. Veðurmynstur, sem eru ófyrirsjáanleg á árstíðaskalanum, geta stundum þróast og varað vikum eða mánuðum saman og haft áhrif á fellibyljavirknina.

Miðað við þessar spár þá má jafnvel búast við meiri virkni fellibylja í ár, meiri líkum á virkni yfir meðallagi og hugsanlega mjög virku tímabili. Að sama skapi þá spáir NOAA minni virkni fellibylja í austanverðu Kyrrahafínu, sjá hér.

Heimildir:

• NOAA: 2010 Atlantic Hurricane Season Outlook
• NOAA Expecgts Busy Atlantic Hurricane Season
• NOAA Predicts Below Normal Eastern Pacific Hurricane Season

Tengt efni á loftslag.is:

• Hitastig apríl 2010 á heimsvísu
• NASA | Heitasta 12 mánaða tímabilið
• Hitahorfur fyrir árið 2010
• Fellibylir á Atlantshafi 2010

Hlýnun og jöklar

Jörðin er að hlýna og það getur haft ýmsar afleiðingar. Á loftslag.is má sjá margskonar efni ásamt Helstu sönnunargögnum. 

Nokkrar greinar sem tengjast efninu af loftslag.is:

Jöklar:

• Himalayajöklar og hlýnun andrúmslofts
• Ted | Myndskeið af hreyfingu jökla
• Samhengi hlutanna – Ístap Grænlandsjökuls
• Helstu sönnunargögn – Nýjung á Loftslag.is
• Skýrsla – Kaupmannahafnargreiningin

Hitastig:

• Kenningin
• Fingrafar mannkynsins á hnattrænu hlýnunina
• Hitahorfur fyrir árið 2010
• Hitastig ársins 2009
• Um loftslagsfræðin

Everest verður hættulegra og dýrara

Að fela núverandi hlýnun

Eitt af því sem gerir loftslagsumræðuna hvað mest spennandi, allavega í augum þess sem þetta skrifar, eru mistúlkanir og falsanir efasemdamanna til að koma sínum sjónarmiðum á framfæri. Sá sem þetta skrifar hefur sérstakan áhuga á fornloftslagi og við á loftslag.is höfum skrifað nokkuð um það (sjá hér).

Falsanir og mistúlkanir eru misjafnar varðandi fornloftslag og fjölbreytileikinn mikill. Algengast er þó eftirfarandi – sérstaklega hvað varðar hina svokölluðu “miðaldahlýnun”:

Fyrsta brellan er að fela hitastigskvarðann og/eða gildi hitastigsins. Önnur brellan er að velja eitt landsvæði í heiminum og sú þriðja er að klippa í burtu eða hunsa mælingar sem sýna undanfarna hlýnun. Úr færslunni Miðaldabrellur.

Þá er algengt að sýna núverandi hitastig lægra en það í raun og veru er – þ.e. bæta við línu sem á að sýna hvar hitastigið er nú og hnika henni niður í átt til lægri hita (eða miða hreinlega við hitastig fyrir öld eða svo). Einnig er klassískt að sýna úrellt gögn og birta þau eins og þau séu besta mat á fornloftslagi (sjá t.d. færslurnar Miðaldir og Loehle og Miðaldaverkefnið).

Hlutur Don Easterbrook

Fyrir nokkrum vikum var haldin ráðstefna efasemdamanna um hnattræna hlýnun og einn fyrirlesara virðist kunna flestar brellurnar í handbók efasemdamanna. Það er Don Easterbrook, fyrrum prófessor í jarðfræði og áður væntanlega þokkalega virtur í sínu fagi. Hann hefur verið sannfærður undanfarin ár að Jörðin eigi eftir að verða fyrir kólnun á næstu árum og áratugum. Þessi sannfæring hans á reyndar ekki við nein vísindaleg rök að styðjast (sjá mýtuna Lítil ísöld eða kuldaskeið er á næsta leiti).

Við skulum byrja á léttri mistúlkun, en hér er mynd sem sýnir hans pælingar um væntanlega kólnun sem hann telur vera yfirvofandi:

Eins og sjá má, þá virðist hann auka vægi hlýnunar fyrr á síðstu öld á kostnað hlýnunar sem er nú – samkvæmt honum þá er hitastig nú svipað og það var í kringum miðja síðustu öld. Við vitum að svo er ekki (sjá Helstu sönnunargögn og NASA | Heitasta 12 mánaða tímabilið), þannig að annað hvort er hann að nota staðbundin hitagögn – eða hann er að breyta þeim gögnum sem til eru. Auk þess má benda á að spár IPCC líta ekki eins út og hann sýnir (sjá Loftslag framtíðar).

En þetta eru litlu tölurnar. Þegar horft er á meðferð Easterbrook á gögnum um fornloftslag, þá bregður flestum í brún. Lítum hér á fallega og lýsandi mynd úr smiðju hans:

Þessa mynd þarf líklega ekki að útskýra mikið en hún á að sýna hitastig á nútíma (e. holocene). Kannski er þó rétt að byrja á því að segja frá því innsláttarvillu – en þar sem stendur Younger Dyas á að standa Younger Dryas. Takið nú eftir því hvar hann setur núverandi hitastig (e. Present day temperature). Samkvæmt þessari mynd þá ætti að vera ljóst að núverandi hitastig er bara alls ekki hátt. Hitinn mest allan nútímann hefur verið hærra en er í dag – samkvæmt þessari mynd.

Hitt er annað að hér hefur hann tekið mynd frá Global Warming Art og  breytt töluvert – þ.e. sett inn skáldaða línu sem segir hvenær núverandi hitastig er og litað upp á nýtt. Hér fyrir neðan má sjá orginalinn, en við á loftslag.is höfum stundum notað þá mynd til að sýna hitastig á nútíma:

Við að skoða þessa mynd þá fer ekki milli mála að hitastig nú er í hæstu hæðum hvað varðar hita á nútíma (sjá örina sem bendir á 2004).

Til samanburðar eru hér tvær útgáfur fyrir neðan sem sýna þessar tvær myndir bornar saman:

Með þessari fölsun hefur Easterbrook lækkað núverandi hnattrænt hitastig Jarðar um sirka 0,75°C. Það munar um minna.

Annað línurit frá honum hefur einnig vakið athygli, en tilgangur þess er sá sami – þ.e. að sýna fram á að nú sé kaldara en á meirihluta nútíma:

Fyrir utan undarlegar merkingar og ranga viðmiðun hvað varðar núverandi hitastig, þá er þetta nokkuð rétt mynd – eins og síðasta mynd. Hér gefur að líta hitastig upp á Grænlandsjökli út frá borkjarnarannsóknum (GISP). Því er hér um að ræða staðbundið hitastig. Líklega er best að byrja á að benda á undarlegar merkingar á “miðaldahlýnuninni” og Litlu Ísöldinni – en á báðum stöðum skeikar það um nokkur hundruð ár. Það sem skortir hér er hitastig síðastliðin 100 ár eða svo. Þegar upprunalegu gögnin eru skoðuð fram yfir síðustu aldamót og þau borin saman við ofangreinda mynd þá fæst þessi mynd:

Hér sést að núverandi hitastig samkvæmt Easterbrook (blá lína) er næstum 3°C lægra en hitastigið í raun er – nú upp á Grænlandsjökli (græn lína). Hér er því mesta rangtúlkunin sem að fundist hefur hingað til hjá Easterbrook. Hér er er um staðbundinn hita að ræða og því lítið hægt að túlka út frá þessu – en það er augljóst að hitastigið nú er orðið nánast jafn hátt og það var þegar það var mest á Grænlandsjökli á nútíma.

Nú er spurning hvað aðrir efasemdamenn segja – verður ekki að rannsaka þetta nánar?

Heimildir og ítarefni

Aðalheimild fyrir þessari færslu eru færslur af bloggsíðunni Hot Topic

• Fools rush in…
• Cooling-gate! Easterbrook fakes his figures, hides the incline
• Cooling-gate: Easterbrook defends the indefensible
• Cooling-gate: the 100 years of warming Easterbrook wants you to ignore

Tengdar síður á loftslag.is

• Miðaldaverkefnið
• Miðaldir og Loehle
• Miðaldabrellur
• Mýta: Hokkíkylfan er röng
• Hvað er rangt við þetta graf?